Kat Mülkiyeti ve Ortak Alan Kullanımı: Evinizde Gerçek Haklarınız Neler?
Kat mülkiyeti, apartman ve site gibi birden fazla bağımsız bölümden oluşan yapılarda, her kat malikinin kendi bağımsız alanında tam yetkili, ortak alanlarda ise belirli kurallar çerçevesinde hak sahibi olduğu bir sistemdir. Ancak, bu haklar ve sınırlar genellikle yeterince bilinmez ve bu durum apartman ya da site sakinleri arasında tartışmalara yol açabilir.
Bu yazıda, kat mülkiyetinin ne olduğunu, ortak alanların hangi kurallar çerçevesinde kullanılabileceğini ve bireysel haklarınızın neler olduğunu detaylı bir şekilde inceleyeceğiz.
Kat Mülkiyeti Nedir?
Kat mülkiyeti, bir binadaki bağımsız bölümler üzerinde sahip olunan tapu hakkıdır. Bu sistem, 634 sayılı Kat Mülkiyeti Kanunu ile düzenlenmiştir. Bu kanuna göre, bir yapının bağımsız bölümlerinin her biri için ayrı bir tapu kaydı oluşturulabilir ve bu tapu kaydı, malike ilgili bölüm üzerinde tam mülk sahibi olma hakkı tanır.
Bağımsız bölüm sahibi, kendi bölümü üzerinde dilediği tasarrufta bulunabilir; ancak bu hak, diğer kat maliklerinin haklarını ihlal etmeyecek şekilde kullanılmalıdır.
Ortak Alanlar ve Kullanım Kuralları
Kat mülkiyetine konu olan binalarda sadece bağımsız alanlar değil, ortak alanlar da bulunur. Ortak alanlar, binanın tüm sakinlerinin kullanımına açık olan bölgelerdir.
Ortak Alanlar Nelerdir?
Kat Mülkiyeti Kanunu’na göre, ortak alanlar şunlardır:
Binanın ana duvarları, taşıyıcı sistemleri, kolonlar ve çatısı
Ana giriş, koridorlar, merdivenler ve asansörler
Bahçe, otopark, oyun alanları ve ortak yeşil alanlar
Sığınak, kazan dairesi, su deposu gibi ortak kullanım alanları
Ortak kullanım için tahsis edilmiş çatı ve teraslar
Ortak alanların kullanımında esas olan, herkesin eşit hakka sahip olmasıdır. Ancak, bu alanların kullanımını düzenleyen apartman ve site yönetim planları bulunur. Bu planlarda, otopark tahsisleri, bahçe kullanımı, asansör kuralları gibi detaylar yer alır.
Ortak Alan Kullanımında Dikkat Edilmesi Gerekenler
Hiçbir malik, ortak alanları kendi başına kullanamaz ya da sahiplendiğini iddia edemez.
Ortak alanlarda tadilat ya da değişiklik yapmak için diğer kat maliklerinin onayı gerekir.
Ortak giderlere (aidatlar, bakım onarım giderleri) tüm kat malikleri eşit oranlarda katılmalıdır.
Otopark gibi alanlarda herkesin hakkına saygı gösterilmelidir; park yerleri belirli bir sistemle tahsis edilmelidir.
Asansör ve diğer ortak kullanım alanlarının zarar görmemesi için kurallara uyulmalıdır.
Apartman ve Site Yönetimi
Ortak alanların kullanımı, apartman ya da site yönetim planı ile belirlenir. Apartman ve site yönetimi, kat maliklerinin oy birliği veya oy çoğunluğu ile seçilen yönetici veya yönetim kurulu tarafından yürütülür.
Yönetimin Başlıca Görevleri:
Ortak alanların bakımı ve onarımını sağlamak
Aidatları toplamak ve finansal işleri yönetmek
Apartman sakinleri arasındaki anlaşmazlıkları çözmek
Kat Mülkiyeti Kanunu’na uygun kararlar almak
Güvenlik ve temizlik hizmetlerini organize etmek
Kat Maliklerinin Hak ve Sorumlulukları
Kat maliklerinin bırincil hakkı, kendi bağımsız bölümlerini dilediklerince kullanmaktır. Ancak, bu hak başkaların haklarını ihlal etmeyecek şekilde kullanılmalıdır.
Haklar:
Kendi bağımsız bölümünde tadilat yapma hakkı (statik yapıya zarar vermemek kaydıyla)
Ortak alanlardan eşit şekilde faydalanma hakkı
Apartman ve site yönetimine katılma ve söz sahibi olma hakkı
Sorumluluklar:
Ortak giderlere katılma zorunluluğu
Ortak alanları temiz ve düzgün kullanma sorumluluğu
Apartman yönetim kararlarına uymak
Sonuç
Kat mülkiyeti ve ortak alan kullanımı, belirli kurallar ve yasal düzenlemelerle şekillendirilmiş bir sistemdir. Ev sahiplerinin ve kiracıların haklarını ve sınırlarını bilmeleri, apartman ve site yaşamında huzuru sağlamak adına büyük önem taşır. Kat Mülkiyeti Kanunu’na uygun hareket etmek, herkesin hakkını korumak ve ortak alanlardan adil bir şekilde faydalanmak için önemlidir.
